Bảo hiểm bắt buộc cho hộ kinh doanh 2025: Mức đóng, quyền lợi và cách tham gia
Từ 1/7/2025, chủ hộ kinh doanh chính thức phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. Bài viết này cung cấp đầy đủ thông tin về đối tượng áp dụng, mức đóng, quyền lợi, cách đóng và mức phạt nếu trốn đóng.
1. Chủ hộ kinh doanh có thuộc đối tượng bắt buộc nộp bảo hiểm?
Theo Luật Bảo hiểm xã hội 2024, có hiệu lực từ 01/7/2025, chủ hộ kinh doanh của hộ kinh doanh đã đăng ký kinh doanh theo quy định của Chính phủ chính thức thuộc nhóm đối tượng phải tham gia Bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc
Lưu ý theo Nghị định 158/2025/NĐ-CP:
– Chủ hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai: bắt đầu phải đóng BHXH từ 01/7/2025.
– Chủ hộ nộp thuế khoán hoặc hình thức khác: sẽ bị áp dụng đóng BHXH bắt buộc từ 01/7/2029.
2. Mức đóng BHXH bắt buộc cho chủ hộ kinh doanh
2.1 Tỷ lệ đóng
Chủ hộ kinh doanh đóng BHXH bắt buộc theo tỷ lệ:
– 3% cho quỹ ốm đau & thai sản,
– 22% cho quỹ hưu trí & tử tuất.
Tổng cộng là 25% của tiền lương làm căn cứ đóng
2.2 Căn cứ tiền lương và giới hạn
Chủ hộ được chọn mức tiền lương làm căn cứ đóng, trong khoảng:
– Tối thiểu: bằng mức tham chiếu (hiện tại là lương cơ sở 2.340.000 đồng/tháng),
– Tối đa: bằng 20 lần mức tham chiếu
Với mức lương cơ sở hiện tại, mức đóng tối thiểu và tối đa như sau:
– Tối thiểu: 25% × 2.340.000₫ = 585.000 ₫/tháng,
– Tối đa: 25% × (20 × 2.340.000₫) = 11.700.000 ₫/tháng
2.3 Phương thức và chu kỳ đóng
Chủ hộ có thể đóng BHXH:
– Hàng tháng, hoặc
– 3 tháng một lần, hoặc
– 6 tháng một lần.
Được thực hiện trực tiếp với cơ quan BHXH hoặc thông qua hộ kinh doanh, doanh nghiệp, hợp tác xã… Thời hạn đóng trễ nhất là cuối tháng tiếp theo sau chu kỳ đóng
3. Quyền lợi chủ hộ kinh doanh nhận được khi tham gia
Khi tham gia BHXH bắt buộc, chủ hộ kinh doanh sẽ được hưởng các chế độ:
– Ốm đau, thai sản,
– Hưu trí, tử tuất và các quyền lợi xã hội tương ứng theo quy định hiện hành.
Việc mở rộng đối tượng này giúp chủ hộ kinh doanh được đảm bảo an sinh như các nhóm lao động khác
4. Cách đăng ký và thủ tục tham gia BHXH
– Đăng ký trực tiếp tại cơ quan BHXH quận/huyện nơi cư trú hoặc thông qua dịch vụ công trực tuyến nếu có chữ ký số.
– Hồ sơ gồm:
-
-
Tờ khai đăng ký tham gia BHXH (mẫu TK1‑TS).
-
Với trường hợp có người lao động: thêm danh sách lao động.
-
– Gửi trong 30 ngày kể từ ngày thuộc diện tham gia.
BHXH Việt Nam sẽ cấp sổ BHXH điện tử trong khoảng 5 ngày làm việc sau khi nhận đủ hồ sơ.
5. Hình phạt khi không tham gia BHXH đúng luật
Chủ hộ kinh doanh không đóng BHXH đúng quy định sẽ bị:
– Phạt từ 18% – 20% tổng số tiền BHXH cần đóng (tối đa 75 triệu đồng) nếu hành vi chưa đến mức truy cứu hình sự,
– Phạt 50 – 75 triệu đồng nếu cố tình trốn đóng.
Ngoài phạt tiền, chủ hộ còn phải nộp:
– Số tiền còn thiếu
– Tiền lãi phạt, thường được tính gấp 2 lần lãi suất bình quân đầu tư của quỹ BHXH.
Trường hợp không tự nguyện, BHXH có thể trích tiền từ tài khoản ngân hàng hoặc kho bạc để thu hồi nợ.
FAQ – Câu hỏi thường gặp
1. Chủ hộ nộp thuế khoán có cần đóng BHXH ngay?
Chỉ bắt buộc từ 01/7/2029, không phải từ 2025 như chủ hộ kê khai thuế.
2. Chủ hộ đã đóng BHXH tự nguyện có cần chuyển sang bắt buộc không?
Có, chủ hộ tự nguyện cần làm thủ tục báo giảm BHXH tự nguyện và đăng ký tham gia BHXH bắt buộc theo nhóm mới.
3. Chủ hộ đã đến tuổi nghỉ hưu có còn phải đóng BHXH?
Nếu không thiếu tối đa 6 tháng đóng thì không cần tham gia tiếp. Nếu thiếu, sẽ vẫn phải đóng để đủ điều kiện hưởng chế độ.
Các quy định về BHXH bắt buộc đối với chủ hộ kinh doanh từ 01/7/2025 là bước tiến vượt bậc trong chính sách an sinh xã hội tại Việt Nam, giúp mở rộng phạm vi bảo vệ tới khu vực kinh tế cá thể. Việc thực hiện đúng thời gian, mức đóng và hình thức đóng BHXH sẽ giúp chủ hộ yên tâm và được hưởng đầy đủ các quyền lợi dài hạn.
Hãy chủ động đăng ký tham gia BHXH bắt buộc ngay hôm nay để đảm bảo quyền lợi bản thân và tuân thủ pháp luật. Nếu bạn cần hỗ trợ thủ tục hoặc lựa chọn mức đóng phù hợp, mình sẵn sàng hỗ trợ bạn thêm!